Wątpić i wierzyć

Spis treści

Złe wątpienie? Dobre wątpienie? (wstęp)

1. Dlaczego pytanie „Czy wierzy Pan(i) w Boga?” nie zawsze jest właściwe

„Jeszcze wierzę” czy „już nie wierzę”?

Wiek „sekularny” czy „postsekularny”?

„Wiek sekularny”

Kultura autentyczności

Wnioski

2. Dawni wrogowie i nowi przyjaciele? O wzajemnym stosunku wiary i wątpienia

Święci jako wzory wiary? Co różni Katarzynę Aleksandryjską od Matki Teresy

Ideał pewności wiary i grzech wątpienia

Wątpienie człowieka i próba zesłana przez Boga

Bezwarunkowe „ja” dla Boga pochłoniętego przez wątpienie

Wiara i wątpienie w „konflikcie interpretacji”

Pochwała wątpliwości

3. A co na to Pismo Święte? Biblijne miniatury o wierze i wątpieniu

Zapytajmy Biblii 78

„Niewierny Tomasz” (J 20,24–29)

„Czemu zwątpiłeś, człowiecze małej wiary?” (Mt 14,22–33)

„Wierzę, zaradź memu niedowiarstwu!” (Mk 9,14–29)

Czy Jezus wątpił?

Perspektywy biblijne

4. „Wątpienie”? To pojęcie ma wiele znaczeń

Wątpienie jako konfrontacja intelektualna

Wątpienie jako nieufność i nieposłuszeństwo

Wątpienie jako próba wiary

Wątpienie spowodowane ograniczonym poznaniem

Wątpienie a rozwój wiary

Wątpienie a autonomia wiary

Wątpienie w konflikcie interpretacji świata

Czym jest wobec tego wątpienie?

5. Czy „zbyt silna” wiara rodzi nietolerancję? Czy wątpienie skutkuje tolerancją?

Pytania o pozornie oczywiste zależności

Czy „zbyt silna” wiara rodzi nietolerancję?

Przyczyny nietolerancji religijnej

Religijne przyczyny tolerancji

Prawda, zbawienie, znaczenie

6. Pewność wiary?

Pewność wiary – lęk i tęsknota

Czy pewność wiary jest dziś (nie)możliwa? 

Niepodważalne doświadczenia?

Pewność bycia na właściwej drodze 

7. Moje życie – moja wiara – moje wątpienie

Tożsamość narracyjna

Tożsamość a wiara

Wątpienie jako zaburzenie spójności

8. Wiara pośród wątpliwości

Z perspektywy wiary

Wiara, wątpienie, łaska

Krótka diagnostyka wątpienia

Bibliografia

Wybrane fragmenty

Punktem wyjścia do napisania tej książki była obserwacja, że wątpienie rozumie się i ocenia bardzo różnie. Różnice te wiążą się – jak sądzę – również z faktem, że w ostatnich dziesięcioleciach akcenty uległy pewnemu przesunięciu. Przynajmniej w chrześcijaństwie przez długi czas nie dochodziło do większych kontrowersji. Powszechnie uznawano za pewnik, że wątpienie szkodzi wierze, a być może jest wręcz grzechem. Zapewne możliwe byłoby wykazanie, że taki pogląd dominował przez całe dzieje chrześcijaństwa. W ostatnim okresie pojawia się jednak coraz więcej publikacji teologicznych oraz duchowych, w których wątpienie oceniane jest pozytywnie i postrzegane jako konstytutywny element wiary lub niezbędny czynnik ją korygujący. Taki jest również wydźwięk prowadzonych przez mnie rozmów o wątpliwościach natury religijnej: człowiek broń Boże nie powinien wstydzić się swojego wątpienia, jest ono czymś zupełnie normalnym, ba, pozytywnym.